Belgische wijn: kwaliteit boven kwantiteit
Een journalistieke longread in opdracht van de Arteveldehogeschool door Alexander van Nunen en Tuur Van Nespen.
Beeld: Alexander van Nunen
Centrale vraag:
Wat is het groeipotentieel van de Belgische wijnbouw?
Sinds de jaren 1960 groeit de Belgische wijnbouw opnieuw. Bovendien zorgt klimaatverandering voor een verschuiving naar het noorden. Maar welk groeipotentieel zit er nu nog in de Belgische wijnbouw?
Huidige situatie
"1 op de 3 Belgen dronk nog geen Belgische wijn"
- Nele Bylois, onderzoekster PXL
Door FOD Economie
Analyse
Sommelier-conseil Bénédict Baelde vertelt over Tresor van Château Bon Baron, een typisch Belgische wijn. België heeft frisse coolclimatewijnen. Dat is te merken in deze pinot noir.
Foto: Alexander van Nunen
Klimatologisch groeipotentieel
Foto: Alexander van Nunen
België heeft dus een koel klimaat waarin regelmatig neerslag valt. Dat zorgt ervoor dat druivenstokken in België sneller geïnfecteerd raken door schimmels en ziekten. Dat probleem heeft wetenschappers ertoe aangezet op zoek te gaan naar ziektetolerante kruisingen, die minder gevoelig zijn voor infecties. Het resultaat zijn de “resistente druivenrassen”, zoals solaris, johanniter, pinotin en regent.
“Ziektetolerante druiven zijn gemakkelijker ieder jaar rijp te krijgen dan klassieke druiven”, vertelt Vicky Everaerts, onderzoeker van Proefcentrum Fruitteelt, “En bovendien moeten ze vijf keer minder met pesticiden of andere chemicaliën worden besproeid.” Dat laatste is een belangrijke factor met het oog op het voldoen aan de Europese Green Deal, die aan de Belgische wijnbouw tegen 2030 een reductie van 25 procent oplegt in het gebruik van pesticiden.
“Het grote nadeel van ziektetolerante druiven is dat ze niet worden toegelaten in appellaties”, voegt Vicky Everaerts er nog aan toe. Het is namelijk moeilijker om een beschermde herkomstbenaming te krijgen voor een wijn die van ziektetolerante druiven is gemaakt, waardoor de consument ook minder in die wijn is geïnteresseerd. Die consument grijpt vandaag nog vooral naar wat hij kent, en dat zijn natuurlijk de klassieke en traditionele druivenrassen, zoals chardonnay, auxerrois en pinot noir, gris en blanc.
Kwaliteit bepaalt de toekomst van de Belgische wijnsector. Daar zijn alle wijnbouwers het over eens.
Belgische wijnen zijn fris en zuur van smaak. Daar zijn grote wijnlanden soms jaloers op. De klimaatopwarming zorgt ervoor dat druiven in België nu veel beter rijpen dan vroeger, al vormen de extremere weersomstandigheden een keerzijde van de medaille.
​
Kwantitatief zal de Belgische wijnbouw zich nooit kunnen meten met de grote spelers. Daarvoor is het plaatsgebrek te groot. Gelukkig hoeft dat ook helemaal niet. De troef van een Belgische wijn ligt eerder op kwalitatief vlak. In het binnenland groeien wijnen van eigen bodem snel in aanzien. Het is slechts een kwestie van tijd voor dat in het buitenland ook zo zal zijn.
​
Lokale wijn mist nog een eigen identiteit, die België als wijnland écht op de internationale kaart kan zetten. Door in te zetten op wijntoerisme en ervaring kan de Belgische wijnsector nieuwe mensen charmeren voor zijn wijnen, die kwalitatief al vaak excellent zijn. Belgische wijn moet dus een echte beleving worden, die de loutere smaak ervan overstijgt en een mens finaal doet terugkeren voor meer.